Plastic is een gevaar voor de volksgezondheid
Plastic is overal om ons heen. Veel van onze meubels, kleding, elektronica en voedselverpakkingen zijn van plastic. De afgelopen decennia heeft de maakindustrie natuurlijke materialen als papier, glas of katoen vervangen door plastic. We weten al dat die alomtegenwoordigheid van plastic geleid heeft tot ernstige milieuvervuiling. Maar plastic is meer dan een milieukwestie. Zoals prof. dr. Dick Vethaak, toxicoloog, opmerkt: ‘Het is ook een volksgezondheidsprobleem’.
Plastic kan onze gezondheid langs drie wegen negatief beïnvloeden:
- Elke dag krijgen we microplastics binnen bij het eten, drinken en ademen. Als deze piepkleine plastic deeltjes eenmaal in ons lichaam zitten, kunnen ze ons mogelijk ziek maken.
- Plastic producten bevatten chemische toevoegingen. Een aantal van die stoffen is in verband gebracht met ernstige aandoeningen, waaronder hormoongevoelige kankers, onvruchtbaarheid en stoornissen van de hersenontwikkeling zoals ADHD en autisme.
- Wanneer plastic en microplastics in het milieu belanden, trekken ze micro-organismen aan, waaronder ziekteverwekkende bacteriën. Als microplastics die ziekteverwekkers bevatten in ons lichaam terechtkomen, kunnen ze het risico op besmetting vergroten.
Nu er steeds meer alarmbellen gaan rinkelen bij de vermoedelijke gezondheidsrisico’s van plastic is er dringend nieuw wetenschappelijk onderzoek nodig. Daarom heeft de Plastic Soup Foundation een nieuwe bond voor onderzoek en belangenbehartiging opgericht: de Plastic Health Coalition. Dat is een samenwerkingsverband tussen een aantal nationale en internationale milieu- en onderzoeksorganisaties om wetenschappelijk onderzoek naar de gezondheidseffecten van plastic te stimuleren en de resultaten te verspreiden.
Deze website is een kennisplatform voor iedereen die graag meer wil weten over de potentiële gezondheidseffecten van plastic, microplastics, nanoplastics en toevoegingen aan plastic. Het bevat de nieuwste wetenschappelijke bevindingen en het laatste nationale en internationale nieuws over plastic en gezondheid. U vindt het nieuws op onze nieuwsbalk op de homepage.
Lees het laatste nieuwsMicroplastics en ziekteverwekkers
Microplastics zijn plastic deeltjes van maximaal 5 millimeter groot. Sommige van die deeltjes zijn tot een miljoen keer kleiner dan een millimeter, dat zijn nanoplastics. Microplastics zijn overal in ons leefmilieu teruggevonden, van de diepste troggen in de oceaan tot de polen en boven op de toppen van het Himalayagebergte. Maar ook in huis zijn microplastics te vinden. Ze komen vrij uit bankstellen, vloerkleden, gordijnen en ander synthetisch textiel, en zijn dan ook alomtegenwoordig in vrijwel elk huishouden. Verder zijn er microplastics teruggevonden in veel consumentenproducten, waaronder schelpdieren, honing, bier, water, zout, fruit en groenten.
Doordat onze omgeving binnen- en buitenshuis met plastic verontreinigd is, krijgen we het elke dag binnen door te eten, te drinken en gewoon adem te halen. Plastic is niet biologisch afbreekbaar en ziekteverwekkende bacteriën zitten graag op plastic. Een belangrijke vraag is dus: Maken microplastics ons ziek als ze eenmaal in ons lichaam zitten? Om daar een antwoord op te vinden heeft ZonMw, een Nederlandse organisatie die gezondheidsonderzoek financiert, een uniek programma opgezet: Microplastics & Health. Met zulke onderzoeksprojecten speelt Nederland een voortrekkersrol in de wereld op dit gebied.
Meer lezenChemische additieven
Aan plastic worden chemische stoffen toegevoegd om het een kleurtje te geven of het duurzamer, buigzamer, zachter of juist harder te maken, eigenschappen die vereist zijn voor bepaalde producten. Sommige van die stoffen behoren echter tot categorieën die riskant zijn voor de gezondheid, omdat ze er bijvoorbeeld van worden verdacht ons hormoonstelsel te verstoren. Een bekende hormoonverstoorder is bisfenol A (of BPA), dat gebruikt wordt in polycarbonaat flessen, aan de binnenkant van blikjes, in plastic opbergdozen enzovoort. Met name ongeboren en jonge kinderen zijn er gevoelig voor, omdat hormonen een sleutelrol spelen in hun ontwikkeling. Endocrinologe prof. dr. Laura Vandenberg noemt een verontrustend feit: ‘Elk kind dat op deze planeet wordt geboren, is van meet af aan verontreinigd met tientallen, of misschien wel honderden chemische stoffen die in zijn of haar lichaam te vinden zijn.’
De aangetroffen schadelijke stoffen blijken verband te houden met een hele waaier aan gezondheidsproblemen, zoals vruchtbaarheidsstoornissen, achterstand in de hersenontwikkeling in kinderen, immuunstoornissen en een hoger risico op hormoongevoelige kankers.
Lees meerPlastic Health Summit
De Plastic Health Summit 2019 was zo’n enorm succes dat we hebben besloten er de komende twee jaar een vervolg aan te geven. De tweede Plastic Health Summit zal opnieuw in Amsterdam plaatsvinden, en was gepland voor 29 oktober 2020. Door COVID-19 is dit event echter uitgesteld tot het najaar van 2021. Om de disseminatie van baanbrekende onderzoeksresultaten voort te zetten, zijn we de Plastic Health Channel gestart. Op deze Channel zullen we regelmatig afleveringen uitzenden over verschillende plastic & gezondheidsgerelateerde thema’s, waarbij we brandende vragen zullen beantwoorden zoals: ‘worden ongeboren kinderen blootgesteld aan microplastics’ of ‘hoe reageert ons immuunsysteem op plastic indringers’? De eerste aflevering ‘Toxic Playgrounds’ laat zien hoe plastic afval op kinderspeelplaatsen wordt gedumpt, waardoor onze kinderen worden blootgesteld aan giftige microplastics. Bekijk de aflevering nu!
Bekijk hier alle Plastic Health Summit 2019 presentatiesPlastic testlab
Wil je weten of er plastic of gevaarlijke plastic toevoegingen in je drinkwater, theezakjes, stofzuigerzakken, vlees, meubels, vochtige doekjes of tandenstokers zitten? Wij wel! Daarom gaan we drie jaar lang een verschillende producten testen. Al deze producten zullen in een lab van de Vrije Universiteit van Amsterdam onderzocht worden, onder toezicht van dr. Heather Leslie.
Wil je op de hoogte blijven? Volg ons op Facebook, Twitter, LinkedIn of Instagram
Het ultieme plasticdieet
Dit filmpje laat zien dat we allemaal op plasticdieet moeten. Hou je je aan dit dieet, dan kun je de hoeveelheid plastic die je gebruikt terugdringen. Wij geven je praktische tips om te voorkomen dat je ziek wordt door de giftige chemicaliën die soms aan plastic worden toegevoegd.
Begin nu met je plasticdieet